Cũng như lĩnh vực công nghiệp khác, sản xuất ô tô là quá trình nghiên cứu, kiểm tra, sản xuất, thử nghiệm và lưu trữ và yêu cầu lắp ráp trong môi trường sạch cần thiết để đảm bảo nhất quá, chất lượng cũng như sự an toàn cho sản phẩm. Vậy phòng sạch ô tô là như thế nào ?

Hãy cùng LINK AID tìm hiểu ngày bài viết dưới đây

Tại sao sản xuất, lắp ráp ô tô lại cần phòng sạch?

Ô tô là sản phẩm được tạo thành từ hơn 20.000 đến 30.000 phụ tùng, linh kiện và được sản xuất từ nhiều ngành công nghiệp khác nhau, chủ yếu là cơ khí, điện tử, cao su, trong đó nhiều loại phụ tùng lại được lắp ráp từ vài chục đến vài trăm linh kiện như động cơ, hộp số.  

Nhưng trong quá trình sản xuất ô tô, nhiều nhân tố ảnh hưởng đến việc lắp ráp như nhiệt độ, độ ẩm, nhiễm khuẩn tĩnh điện…Như vậy để đảm bảo sự ổn định của các yếu tố trên và tạo ra một chiếc ô tô chất lượng cũng như nâng cao sự an toàn cho người lái thì điều cần thiết là phải có môi trường làm việc có sự sạch tuyệt đối.

Phòng sạch ô tô

Thông thường, phòng sạch ô tô sẽ được sử dụng ở công đoạn như thử nghiệm, phát triển, lắp ráp và sản xuất, lưu trữ sản phẩm

>>>>Bài viết liên quan: Phòng sạch linh kiện điện tử

Tiêu chuẩn phòng sạch ô tô

Đối với thị trường Việt Nam hiện nay, phòng sạch lĩnh vực sản xuất ô tô thường được áp dụng những tiêu chuẩn sau:

Tiêu chuẩn ISO 14611-1

Theo Tổ chức Tiêu chuẩn Quốc tế (International Standards Organization −ISO), bộ tiêu chuẩn ISO 14611-1 được áp dụng cho nhiều lĩnh vực như mỹ phẩm, dược phẩm và trong đó có ngành sản xuất ô tô.

Các tiêu chuẩn trong bộ ISO14664-1 nhằm phân loại độ sạch không khí từ loại 1 đến loại 9 dựa trên nồng độ đếm của các hạt trên một đơn vị thể tích không khí. Việc sử dụng phòng sạch nhóm nào thường tùy thuộc vào những yêu cầu, quy định theo từng loại sản phẩm ô tô, thông thường hiện nay phòng sạch trong ngành ô tô được áp dụng với ISO nhóm 1-8.

>>>>Bài viết liên quan: Các tiêu chuẩn của phòng sạch

Yêu cầu về số lượng hạt

Tùy thuộc vào nhóm ISO khác nhau thì yêu cầu tối đa về số lượng hạt cũng khác nhau. Nếu như số lượng hạt được lọc ra khỏi không khí phòng sạch càng lớn thì cấp ISO càng cao và ngược lại. Dưới đây, LINKAID xin cung cấp cho quý khách bảng “Các giới hạn số lượng hạt cho phép”: 

Yêu cầu về nhiệt độ

Nhiệt độ trung bình trong phòng là từ 20 – 26 độ C, đây là nhiệt độ an toàn để cho các phụ tùng, linh kiện xe và các mối hàn hoặc liên kết không bị nóng chảy.

Yêu cầu về độ ẩm

Độ ẩm trung bình từ 18 – 55% để duy trì độ ẩm ở mức thích hợp tùy theo mức độ phức tạp của các loại bộ phận của ô tô

Yêu cầu về độ bụi và vi sinh

Mức độ bụi và vi sinh trong phòng sạch ô tô được kiểm soát theo các giới hạn hàm lượng bụi từ 0,1 um – 5 um (theo tiêu chuẩn ISO 14644-1)

Yêu cầu áp suất

Áp suất từ 15 đến 45 PA.

LINK AID – Đơn vị thi công phòng sạch ô tô

LINK AID là một trong những đơn vị tư vấn, thiết kế thi công phòng sạch ô tô hàng đầu Việt Nam. Với nhiều năm kinh nghiệm trong mọi lĩnh vực phòng sạch, LINK AID tự tin thiết kế và thi công các phòng sạch ô tô từ tiêu chuẩn thấp (ISO 1) hay tới kể cả các cấp độ sạch yêu cầu cao như ISO 9 rất ít đơn vị tại Việt Nam có thể thực hiện được. Một số dự án phòng sạch ô tô tiêu biểu của LINK AID như Huyndai, Vinfast, Daeduck,…

Dự án Huyndai

Dự án Vinfast

Dự án Daeduck

Chất lượng cuộc sống được nâng cao đặt ra thách thức đối với các ngành sản xuất. Theo đó, yêu cầu về các sản phẩm cung cấp đến tay người dùng phải đảm bảo chất lượng, an toàn với người dùng. Đây cũng là một trong những nguyên nhân phòng sạch được ứng dụng rộng rãi trong các lĩnh vực: thực phẩm, dược phẩm, mỹ phẩm… Cùng tìm hiểu chi tiết về phòng sạch và ứng dụng của phòng sạch.

1. Vai trò của phòng sạch trong các ngành công nghiệp

Có thể bạn chưa hiểu hết lợi ích mang lại từ việc xây dựng phòng sạch. Đầu tư xây dựng phòng sạch đem lại tiềm năng lớn về cơ hội sinh lời và tạo lợi thế cạnh tranh so với đối thủ. Một đơn vị sản xuất năng lực, kinh nghiệm với một quy trình sản xuất gắn với phòng sạch sẽ được ưu tiên hơn, mang lại nhiều cơ hội kinh doanh.

Bên cạnh đó, môi trường phòng sạch được xây dựng hiệu quả sẽ giúp loại bỏ các chất gây ô nhiễm ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất. Đây cũng là một yếu tố quan trọng bảo chứng về sự ổn định, chất lượng, đáp ứng tốt các tiêu chuẩn an toàn đề ra.

Trong tương lai, phòng sạch và các tiêu chuẩn phòng sạch dần trở thành xu hướng bắt buộc đối với bất cứ hoạt động sản xuất kinh doanh nào. Nếu doanh nghiệp bạn vẫn đứng ngoài những tiêu chuẩn về phòng sạch, cần nhanh chóng điều chỉnh nhằm bắt kịp với xu hướng trong tương lai.

2. Ứng dụng phòng sạch 

Với ưu điểm nổi bật về độ sạch, hạn chế mức thấp nhất lượng bụi trong không khí, không có các khí độc hại khiến phòng sạch được ứng dụng rộng rãi trong công nghiệp và đời sống. Cụ thể:

Phòng sạch sản xuất Dược phẩm 

Phòng sạch Dược phẩm phải đảm bảo điều kiện môi trường vô trùng. Sử dụng phòng sạch giúp cho các loại thuốc, vaccine, sinh phẩm như huyết thanh… không bị tạp nhiễm vi khuẩn và tiểu phân. Toàn bộ quy trình phải đảm bảo diễn ra an toàn. Từ khâu sản xuất thiết bị y tế, sản xuất thuốc đến công đoạn bảo quản, không gây biến chứng cho người dùng vì vấn đề nhiễm khuẩn.

Phòng sạch sản xuất Mỹ phẩm

Không riêng đối với ngành Dược phẩm, Mỹ phẩm cũng là ngành cần được ưu tiên xây dựng phòng sạch. Trên thực tế, mỹ phẩm dễ bị hư hỏng do lượng vi khuẩn cao, dễ gây ra các tác động phá huỷ các thành phần trong đó. Thật nguy hại nếu các sản phẩm mỹ phẩm nhanh chóng hư hỏng trong quá trình tồn trữ, có thể dẫn đến hiện tượng dị ứng, tổn thương da và tóc… cho con người khi sử dụng. Phòng sạch trong sản xuất Mỹ phẩm giúp hạn chế tối đa lượng vi khuẩn sản sinh trong suốt quá trình sản xuất, đảm bảo chất lượng và hiệu quả của các sản phẩm mỹ phẩm.

Phòng sạch sản xuất thực phẩm

Thực phẩm được sử dụng hàng ngày và trực tiếp được đưa vào cơ thể con người do vậy yêu cầu về chất lượng an toàn được đặt lên hàng đầu. Một số thực phẩm như: sữa, bánh tươi, kem, thực phẩm đóng hộp, thực phẩm tươi… cần được bảo quản trong không gian an toàn, sạch sẽ. Hàm lượng bụi và hàm lượng vi sinh cao dễ khiến các thực phẩm dễ bị nhiễm khuẩn, lên men, hư hại. Các sản phẩm bị biến chất có thể gây nguy hiểm cho người dùng ngộ độc thực phẩm), quá trình hư hỏng bị đẩy nhanh gây tổn thất cho doanh nghiệp. Do vậy, xây dựng phòng sạch giúp hạn chế tối đa vi khuẩn sản sinh trong quá trình sản xuất.

Phòng sạch sản xuất điện tử

Trong một số ngành sản xuất điện tử đặc biệt vi mạch, bán dẫn, công nghiệp hoá điện tử, chip… thường yêu cầu rất khắt khe về độ an toàn và chất lượng. Chỉ một hạt bụi nhỏ rơi vào cũng có thể làm ảnh hưởng đến chất lượng và cả công đoạn sản xuất. Do vậy, phòng sạch dần trở thành tiêu chuẩn bắt buộc trong ngành công nghiệp điện tử bán dẫn này. Cần đảm bảo các tiêu chuẩn: chống bụi bẩn tuyệt đối, ổn định độ ẩm, áp suất, nhiệt độ cùng khả năng chống tĩnh điện tốt.Phòng sạch sản xuất thiết bị y tế

Một số trang thiết bị y tế đặc thù được sử dụng xâm nhập hoặc tiếp xúc vào cơ thể con người: Stem mạch, quả lọc thận, ống dẫn máu, ống luồn mạch… cần được sản xuất ở phòng sạch. Phòng sạch sẽ đảm bảo các thiết bị trên không chứa các tiểu phân lạ, không gây nên nguy cơ tắc mạch, gây hại cho cơ thể.

Phòng mổ bệnh viện

Phòng mổ bệnh viện là khu vực cần được ưu tiên, đảm bảo sạch và vô trùng tuyệt đối. Phòng mổ là phòng sạch giúp hạn chế tối đa nguy cơ nhiễm trùng vết mổ. Đồng thời giảm thiểu rủi ro sức khoẻ và tính mạng, tăng tốc độ phục hồi cho bệnh nhân. Đối với các khu cách ly các nguồn bệnh truyền nhiễm, phòng sạch đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn nguy cơ phát tán mầm bệnh ra môi trường bên ngoài.

Phòng sạch nhà máy

Phòng sạch còn được lắp đặt trong một số nhà máy, có thể toàn nhà máy hoặc chỉ giới hạn trong một phòng nhỏ/ khu vực. Một nhà máy có thể có một hoặc nhiều phòng sạch, tuỳ thuộc vào đặc thù từng ngành nghề.

Ngoài ra, phòng sạch còn được ứng dụng rộng rãi trong phòng lab, phòng IVF, ngân hàng lưu trữ mô, tế bào. Nhờ vậy giúp bảo quản lâu dài, hạn chế nguy cơ hư hỏng với các sản phẩm quý báu trên. Nhờ những lợi ích mang lại về một không gian sạch, nhiệt độ, độ ẩm và vi khuẩn được kiểm soát tốt, nó còn được sử dụng hoặc nâng cấp hệ thống lọc khí để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm bệnh trong không khí. Đồng thời, giải pháp này còn được áp dụng rộng rãi trong văn phòng, không gian cộng đồng.

Hiểu được tầm quan trọng của phòng sạch trong sản xuất và các lĩnh vực trong đời sống giúp doanh nghiệp nhanh chóng có những kế hoạch tác động. Để thiết kế, lắp đặt được các phòng sạch đạt chuẩn, đòi hỏi đội ngũ tư vấn, triển khai năng lực và kinh nghiệm. 

Nắm được cấu tạo, nguyên lý phòng sạch giúp người dùng dễ dàng trình vận hành và phòng tránh các sự cố nếu có. Phòng sạch là một phạm trù khá rộng, trong giới hạn bài viết hôm nay, LINK AID sẽ chia sẻ đến bạn đọc nguyên lý và thiết bị phòng sạch chi tiết, đầy đủ nhất!

1. Về khái niệm phòng sạch

Phòng sạch – Cleanroom, là căn phòng có nồng độ của hạt lơ lửng trong không khí được khống chế và giảm tối đa cho phép. Cụ thể, khu vực này được kiểm soát các yếu tố: lượng và kích thước hạt bụi, nhiệt độ, áp suất, độ ẩm, nhiễm chéo… tạo ra một môi trường không khí sạch. Phòng sạch đạt tiêu chuẩn giúp hạn chế tối đa việc nhiễm khuẩn, nhiễm chéo

2. Nguyên lý phòng sạch

Nguyên lý: phải duy trì luồng không khí sạch thông qua việc sử dụng bộ lọc không khí HEPA hoặc ULPA (tuỳ thuộc vào yêu cầu và mục đích cụ thể). Áp dụng nguyên lý dòng không khí thẳng (Laminar) hoặc dòng không khí hỗn loạn (Turbulent) trong phòng sạch.

Dòng không khí một chiều hay còn được gọi là dòng không khí thẳng là hệ thống luồng không khí được chuyển giao trực tiếp từ bộ lọc không khí từ bên phía trần nhà xuống bên dưới duy nhất theo một dòng. Dòng không khí thẳng ở mức tiêu chuẩn thường được chú trọng tại các khu vực tập trung đông người, công nhân tập trung làm việc được quy định chi tiết trong tiêu chuẩn IS0-1 đến tiêu chuẩn ISO 4 bởi các nguyên tắc phân loại phòng sạch tiêu chuẩn quốc tế ISO.

Sự đa dạng về mẫu mã, hình dáng, màu sắc của các thiết bị phòng sạch đôi khi khiến bạn khá khó khăn cho việc nắm bắt và phân loại chúng. Tuy nhiên, về cơ bản, chúng được phân thành 3 loại:

• Thiết bị phòng sạch sơ cấp: lọc thô hay còn gọi lọc không khí ban đầu. Quá trình này giúp loại bỏ nhanh các loại hạt bụi có kích cỡ ≥ 20μm
• Thiết bị phòng sạch thứ cấp: loại thiết bị này có thể lọc bụi ở không khí đạt từ 50-95%, loại bỏ nhanh các loại hạt bụi có kích cỡ ≥ 0.5μm
• Thiết bị phòng sạch HEPA: thiết bị này cho phép lọc các loại hạt bụi có kích cỡ 0.3μm, hiệu suất lọc lên đến 99%

3. Các thiết bị phòng sạch

Danh sách thiết bị phòng sạch cho bạn dễ dàng biết được thiết bị nào cần thiết và được phép sử dụng, thiết bị nào không nên có. Bất kể phòng sạch bệnh viện hay phòng sạch công nghiệp cũng đều phải tuân thủ theo những quy tắc, tiêu chuẩn sạch chung. Bao gồm: độ ẩm, nhiệt độ, áp suất, độ sạch, nhiễm chéo, lượng bụi.

• Air shower: buồng thổi khí, bụi
• Pass box: buồng trung chuyển sản phẩm
• Clean bench: tủ an toàn sinh học
• Fan filter Unit: hộp lọc khí FFU, các thiết bị tương tự như HFU, BFU…
• Hepa Box: Bộ lọc
• Static field meter: máy đo trường tĩnh điện
• Particle counter: máy đếm hạt bụi
• Bộ lọc khí HEPA, ULPA
• Air velcro counter: máy đo vận tốc khí

Các mẫu máy kiểm tra phòng sạch, đo phòng sạch, đo tĩnh điện để kiểm soát ô nhiễm và ngăn ngừa khả năng nhiễm khuẩn.Bên cạnh các thiết bị phòng sạch kể trên, bạn còn có thể bắt gặp một số sản phẩm phụ trợ phòng sạch như:

• Khay chống tĩnh điện, hộp cất chống tĩnh điện
• Màn che chống tĩnh điện
• Ghế phòng sạch, bàn công nghiệp phòng sạch và chống tĩnh điện
• Xe đẩy làm bằng inox chống tĩnh điện

Quy định đồ vật tư nhân bảo hộ trước khi vào phòng sạch cũng rất nghiêm. Đòi hỏi phải tuân thủ: trang phục bảo hộ sạch, khẩu trang phòng sạch, nón và trùm đầu phòng sạch. Bắt buộc sử dụng găng tay phòng sạch. Toàn bộ giày trước khi bước vào phòng sạch cũng được bao bọc… tất cả nhằm đảm bảo yếu tố sạch, vô trùng ở mức độ tối đa nhất.

4. Vai trò của thiết bị phòng sạch

Cần khẳng định chắc chắn một điều rằng: thiết bị phòng sạch đóng vai trò quan trọng không kém bất cứ yếu tố nào. Kiểm soát tốt chất lượng các thiết bị phòng sạch tạo nên một không gian sạch tiêu chuẩn. Ứng dụng các thiết bị phòng sạch giúp phòng sạch ở các bệnh viện, nhà máy, xí nghiệp, khu thí nghiệm luôn đạt chuẩn theo quy định. Nhờ những thiết bị này, sẽ loại bỏ tối đa lượng bụi từ bên ngoài xâm nhập vào bên trong phòng sạch

Chúng ta đều biết rằng, một phòng sạch tiêu chuẩn, đảm bảo an toàn chất lượng không chỉ đáp ứng hàm lượng bụi ở mức cho phép, nhiệt độ và áp suất được điều chỉnh phù hợp. Bên cạnh đó, khả năng hoạt động tốt của các thiết bị phòng sạch cũng ảnh hưởng rất lớn, tác động đến quyết định đánh giá này.

Để đảm bảo các thiết bị phòng sạch chất lượng, hoạt động hiệu quả và an toàn với người dùng cần hết sức lưu ý từ khâu lựa chọn ban đầu. Lựa chọn những đơn vị cung cấp thiết bị phòng sạch uy tín, kinh nghiệm sẽ cho bạn những sản phẩm chất lượng.